Rozwód
Rozwód jest jedną z form ustania małżeństwa i wywołuje istotne skutki w życiu małżonków. Do orzeczenia rozwodu dochodzi, jeżeli między małżonkami nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia. Przyczyn rozkładu pożycia może być wiele. Może to być zarówno: problem alkoholowy, zdrada małżeńska jak również poważna choroba psychiczna czy długotrwała choroba nieuleczalna, która uniemożliwia lub znacząco utrudnia wykonywanie obowiązków małżeńskich.
Sąd przyjmuje, że rozkład pożycia jest zupełny, gdy między małżonkami brak jest jakiejkolwiek więzi fizycznej, duchowej, gospodarczej. Wszystkie powyższe przesłanki powinny zostać spełnione łącznie.
Należy jednak mieć na uwadze, że mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo, jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Nie zawsze po rozwodzie rodziców dobro dziecka ulega pogorszeniu. Często, jeżeli rodzice są mocno skonfliktowani i dochodzi do częstych awantur, których świadkiem jest dziecko może ono doznać większego uszczerbku wtedy, gdy rodzice będą nadal razem mieszkać. Sprawę zawsze bardzo dokładnie bada sąd. Może dopuścić dowód z opinii Opiniodawczego Zespołu Specjalistów Sądowych (OZSS) celem ustalenia m.in. wpływu rozwodu na małoletnie dziecko, predyspozycji obojga rodziców do sprawowania bieżącej opieki nad dzieckiem.
Ponadto rozwód nie jest również dopuszczalny, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba, że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo, że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. W tym wypadku Sąd również bierze pod uwagę sytuację dzieci z małżeństwa jak również dzieci małżonka występującego z żądaniem rozwodu z uwzględnieniem ich warunków życiowych i innych osób związanych z małżonkami.
Orzekając rozwód sąd orzeka również, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia, chyba, że małżonkowie zgłoszą zgodne żądanie o nie orzekaniu o winie. W takiej sytuacji sąd zaniecha orzekania o winie, a skutek będzie taki jakby żaden z małżonków nie ponosił winy. Tego rodzaju postępowanie trwa najkrócej i przy zgodzie małżonków może zakończyć się na jednej rozprawie.
Sąd w wyroku orzekającym rozwód rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i o kontaktach rodziców z dzieckiem. Sąd orzeka również w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka.
Często w takich przypadkach, jeżeli rodzice są zgodni, co do sposobu wychowania dziecka mogą sądowi przedstawić wcześniej ustalone porozumienie rodzicielskie, w którym określą sposób wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywania kontaktów z dzieckiem po rozwodzie. Jeżeli porozumienie będzie zgodne z dobrem dziecka sąd je uwzględni. Jeżeli chodzi o rodzeństwo to powinno ono wychowywać się wspólnie, chyba, że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.
Jeżeli małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, w wyroku rozwodowym sąd orzeka również o sposobie korzystania z tego mieszkania. Na żądanie małżonków, sąd może również dokonać podziału majątku wspólnego, pod warunkiem jednak, że przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu.
Wraz z uprawomocnieniem się wyroku rozwiązującego związek małżeński przez rozwód pomiędzy małżonkami ustają wszystkie prawa i obowiązki, w jakie wstąpili zawierając związek małżeński. Do głównych skutków orzeczenia rozwodu należy powstanie pomiędzy małżonkami rozdzielności małżeńskiej, dopuszczalność podziału majątku wspólnego małżonków, odsunięcie małżonka spadkodawcy od dziedziczenia ustawowego, czy ustanie obowiązku wspólnego decydowania o sprawach rodziny.
Sprawy o rozwód należą do właściwości sądów okręgowych. Od pozwu o rozwód pobiera się opłatę stałą w wysokości 600 zł.